کد مطلب:54 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:407
احکام چیزهایی که روزه را باطل می کند
مـسـالـه 1662) اگـر انـسـان عـمدا و از روی اختیار كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, روزه اش بـاطـل مـی شـود وچـنـانـچـه از روی عـمد نباشد, اشكال ندارد ولی جنب اگر بخوابد وبتفصیلی كه در مساله 1640 گفته شد تا اذان صبح غسل نكند روزه اش باطل است .
(مساله 1663) اگر روزه دار سهوا یكی از كارهایی كه روزه را باطل می كند انجام دهد وبخیال این كه روزه اش باطل شده , عمدا دوباره یكی از آنها رابجا آورد,روزه اش باطل می شود.
(مـسـالـه 1664) اگـر چیزی به زور در گلوی روزه دار بریزند, یا سر او را به زور در آب فرو برند, روزه اش بـاطـل نـمی شود ولی اگر مجبورش كنند كه روزه خود را باطل كندمثلا به او بگویند: اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو می زنیم و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد, روزه اش باطل می شود.
(مـسـالـه 1665) روزه دار نـباید جایی برود كه می داند یا ایمن از آن نباشد كه چیزی در گلویش می ریزند یا مجبورش می كنند كه خودش روزه خود را باطل كند, و اگربرود وچیزی در گلویش بـریـزند, یا از روی ناچاری كاری كه روزه را باطل می كندانجام دهد روزه اش باطل می شود, بلكه اگر قصد رفتن كند, اگر چه نرود روزه اش باطل است .
آنچه برای روزه دار مكروه است (مساله 1666) چند چیز برای روزه دار مكروه است و از آن جمله است : دواریختن به چشم وسرمه كـشیدن , در صورتی كه مزه یا بوی آن به حلق برسد, انجام دادن هر كاری كه مانند خون گرفتن وحـمـام رفتن باعث ضعف می شود, انفیه كشیدن , اگر نداند كه به حلق می رسد و اگر بداند به حـلـق مـی رسـد جـایـز نـیست , بو كردن گیاههای معطر واحوط ترك نشستن زن است در آب , اسـتـعـمـال شیاف , تر كردن لباسی كه در بدن است , كشیدن دندان و هر كاری كه بواسطه آن از دهـان خـون بـیـاید,مسواك كردن به چوب تر, بی جهت آب یا چیزی در دهان كردن و نیز مكروه اسـت انـسـان بـدون قـصد بیرون آمدن منی , زن خود را ببوسد, یا كاری كند كه شهوت خودرا به حركت آورد.
و اگر به قصد بیرون آمدن منی باشد روزه او باطل می شود .
مواردی كه قضا وكفاره واجب است (مـساله 1667) اگر درروزه رمضان در شب جنب شود وبه تفصیلی كه در مساله1640 گفته شد بیدار شود ودوباره بخوابد وتا اذان صبح بیدار نشود و یا بیدار بشودوبرای مرتبه سوم بخوابد وبیدار نشود باید قضای آن روز رابگیرد وبنا بر احتیاطمستحب برای مرتبه سوم كفاره نیز بدهد, ولی اگر كـار دیـگـری كـه روزه راباطل می كندعمدا انجام دهد, در صورتی كه می دانسته آن كار روزه را باطل می كند, قضا وكفاره بر او واجب می شود واین حكم در ارتماس بنا بر احتیاط واجب است .
(مساله 1668) اگر بواسطه ندانستن مساله كاری انجام دهد كه روزه را باطل می كندچنانچه در یـاد گـرفـتـن مساله تقصیر كرده و در وقت بجا آوردن آن كار احتمال مفطربودن آن را می داده كفاره بر او واجب می شود و اگر در وقت بجا آوردن آن غفلت داشته بنابر احتیاط كفاره لازم است ولی اگر در یاد گرفتن مساله تقصیر نكرده باشدكفاره واجب نیست .
كفاره روزه (مساله 1669) كسی كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است , باید یك بنده آزادكند, یا به دستوری كه در مساله بعد گفته می شود دو ماه روزه بگیرد, یا شصت فقیررا سیر كند یا به هر كدام یك مد كـه تـقـریبا ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو ومانند اینها بدهد, و چنانچه اینها برایش ممكن نـبـاشد هر مقدار می تواند صدقه به فقرا بدهد و استغفار كند و اگر از دادن صدقه هم عاجز باشد اكـتـفـا به استغفار نمایداگر چه مثلا یك مرتبه بگوید استغفر اللّه و احتیاط واجب آن است كه هر وقت بتواندكفاره را بدهد.
(مساله 1670) كسی كه می خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگیرد, باید سی ویك روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیه آن پی در پی نباشد اشكال ندارد.
(مساله 1671) كسی كه می خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگیرد, نباید موقعی شروع كند كه در بین سی ویك روز, روزی باشد كه مانند عید قربان , روزه آن حرام است .
(مساله 1672) كسی كه باید پی در پی روزه بگیرد اگر در بین آن بدون عذر یك روزروزه نگیرد, یـا وقـتی شروع كند كه در بین آن به روزی برسد كه روزه آن واجب است ,مثلا به روزی برسد كه نذر كرده آن روز را روزه بگیرد, باید روزه ها را از سر بگیرد.
(مـسـاله 1673) اگر در بین روزهایی كه باید پی در پی روزه بگیرد, عذری مثل حیض یا نفاس , یا سفری كه در رفتن آن مجبور است , برای او پیش آید, بعد ازبرطرف شدن عذر واجب نیست روزها را از سر بگیرد, بلكه بقیه را بعد از برطرف شدن عذر بجا می آورد.
(مساله 1674) اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل كند, چه آن چیز اصلا حرام باشد مثل شراب وزنـا, یـا بـه جـهـتـی حـرام بـاشـد, مثل خوردن غذای حلالی كه برای انسان ضررمعتنی به دارد ونزدیكی كردن با عیال خود درحال حیض , كفاره جمع براو واجب می شود.
یعنی باید یك بنده آزاد كـنـد و دو مـاه روزه بـگیرد و شصت فقیر راسیر كند, یا به هر كدام آنها یك مد كه تقریبا ده سیر اسـت , گندم یا جو یا نان وماننداینها بدهد, و چنانچه هر سه برایش ممكن نباشد, هر كدام آنها كه ممكن است بایدانجام دهد.
(مـساله 1675) اگر روزه دار دروغی را به خدا وپیغمبر(ص ) نسبت دهد بنابراحتیاط كفاره جمع كه تفصیل آن در مساله پیش گفته شد بر او لازم می شود.
(مـسـالـه 1676) اگر روزه دار دریك روز ماه رمضان چند مرتبه جماع كند, بنابراحتیاط برای هر دفـعـه , یـك كـفاره بر او واجب است .
ولی اگر جماع او حرام باشد,برای هر دفعه یك كفاره جمع واجب می شود.
(مـسـاله 1677) اگر روزه دار در یك روز ماه رمضان چند مرتبه غیر جماع كار دیگری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, برای همه آنها یك كفاره كافی است .
(مـسـالـه 1678) اگـر روزه دار غیر جماع كار دیگری كه روزه را باطل می كند انجام دهد وبعد با حلال خود جماع نماید, بنا بر احتیاط برای هر كدام یك كفاره واجب می شود.
(مـسـالـه 1679) اگر روزه دار غیر جماع كاردیگری كه حلال است وروزه را باطل می كند, انجام دهـد مـثـلا آب بیاشامد وبعد كار دیگری كه حرام است و روزه را باطل می كند غیر از جماع انجام دهد, مثلا غذای حرام بخورد, یك كفاره كافی است .
(مـسـاله 1680) اگر روزه دار آروغ بزند وچیزی در دهانش بیاید, چنانچه آن را فروببرد, روزه اش بـاطل است .
و باید قضای آن را بگیرد و كفاره هم بر او واجب می شود, و اگر خوردن آن چیز حرام بـاشـد, مـثلا موقع آروغ زدن خون یا غذایی كه ازصورت غذا بودن خارج شده , به دهان او بیاید و عمدا آن را فرو برد باید قضای آن روزه را بگیرد وكفاره جمع هم بر او واجب می شود.
(مـسـاله 1681) اگر نذر كند كه روز معینی را روزه بگیرد, چنانچه در آن روز عمداروزه خود را بـاطـل كند, در كفاره آن دو قول است : یكی این است كه یك بنده آزادنماید و یا دو ماه پی در پی روزه بـگـیـرد یـا بـه شصت فقیر طعام دهد و این قول درصورت اختیار آزاد كردن بنده یا اطعام شـصت فقیر مطابق با احتیاط است و قول دیگر تخییر بین آزاد كردن یك بنده و طعام دادن به ده فقیر یا پوشاندن آنها و اگرهیچیك را نتواند, سه روز پی در پی روزه بگیرد.
(مـساله 1682) كسی كه می تواند وقت را تشخیص دهد, اگر به گفته كسی كه می گوید مغرب شده افطار كند وبعد بفهمد مغرب نبوده است , قضا و كفاره بر اوواجب می شود.
(مـساله 1683) كسی كه عمدا روزه خود را باطل كرده , اگر بعد از ظهر مسافرت كند, یا پیش از ظهر برای فرار از كفاره سفر نماید كفاره از او ساقط نمی شود بلكه اگرقبل از ظهر مسافرتی برای او پیش آمد كند, بنابر احتیاط كفاره بر او واجب است .
(مساله 1684) اگر عمدا روزه خود را باطل كند وبعد عذری مانند حیض یا نفاس یا مرض برای او پیدا شود, بنابر احتیاط كفاره بر او واجب می شود.
(مـسـالـه 1685) اگر یقین كند كه روز اول ماه رمضان است وعمدا روزه خود را باطل كند, بعد معلوم شود كه آخر شعبان بوده بنابر احتیاط كفاره بر او واجب نیست .
(مـسـالـه 1686) اگر انسان شك كند كه آخر رمضان است یا اول شوال و عمدا روزه خود را باطل كند, بعد معلوم شود اول شوال بوده كفاره بر او واجب نیست .
(مـسـالـه 1687) اگـر روزه دار در رمضان با زن خود كه روزه دار است جماع كند,چنانچه زن را مـجبور كرده باشد, كفاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد و اگر زن به جماع راضی بوده , بر هر كدام یك كفاره واجب می شود.
(مـساله 1688) اگر زنی شوهر روزه دار خود را مجبور كند كه جماع نماید, یا كاردیگری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, واجب نیست كفاره روزه شوهر را بدهد.
(مـسـاله 1689) اگر روزه دار در ماه رمضان , زن خود را مجبور به جماع كند و در بین جماع , زن راضی شود, بنا بر احتیاط واجب باید مرد دو كفاره وزن یك كفاره بدهد.
(مـسـالـه 1690) اگر روزه دار در ماه رمضان با زن روزه دار خود كه خواب است جماع نماید, یك كفاره بر او واجب می شود و روزه زن صحیح است و كفاره هم بر اوواجب نیست .
(مـساله 1691) اگر مرد زن خود را مجبور كند كه غیر جماع كار دیگری كه روزه راباطل می كند بجا آورد, كفاره زن را نباید بدهد وبر خود زن هم كفاره واجب نیست .
(مـساله 1692) كسی كه بواسطه مسافرت یا مرض روزه نمی گیرد, نمی تواند زن روزه دار خود را مجبور به جماع كند.
ولی اگر او را مجبور نماید, كفاره بر مرد واجب نیست .
(مساله 1693) انسان نباید در بجا آوردن كفاره كوتاهی كند, ولی لازم نیست فوراآن را انجام دهد.
(مـسـالـه 1694) اگر كفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بجا نیاورد, چیزی بر آن اضافه نمی شود.
(مـسـالـه 1695) كسی كه باید برای كفاره یك روز شصت فقیر را طعام بدهد اگر به شصت فقیر دسـتـرسـی دارد, نباید بهر كدام از آنها بیشتر از یك مد كه تقریبا ده سیراست طعام بدهد, یا یك فـقـیـر را بـیشتر از یك مرتبه سیر نماید, ولی می تواند برای هر یك از عیالات فقیر اگر چه صغیر باشند یك مد به آن فقیر بدهد.
(مـسـالـه 1696) كسی كه قضای روزه رمضان را گرفته , اگر بعد ازظهر عمدا كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, باید به ده فقیر هر كدام یك مد كه تقریبا ده سیراست طعام بدهد و اگر نمی تواند, سه روز روزه بگیرد.
جاهایی كه فقط قضای روزه واجب است (مساله 1697) در چند صورت فقط قضای روزه بر انسان واجب است و كفاره واجب نیست : اول - آن كه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی كه در مساله 1640 گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود ولی در خواب سوم احتیاط مستحب موكد, كفاره است .
دوم - عـمـلی كه روزه را باطل می كند بجا نیاورد ولی نیت روزه نكند, یا ریا كند, یاقصد كند كه روزه نباشد, یا قصد كند كاری كه روز را باطل می كند انجام دهد.
سوم - آن كه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش كند و با حال جنابت یك روز یاچند روز روزه بگیرد.
چـهـارم - آن كـه در ماه رمضان بدون این كه تحقیق كند صبح شده یا نه , كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده , و نیز اگر بعد از تحقیق با این كه گمان دارد صبح شـده , كـاری كـه روزه را بـاطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شودصبح بوده قضای آنروزه بر او واجـب اسـت .
بلكه اگر بعد از تحقیق شك كند كه صبح شده یا نه یا ظن پیدا كند به آن كه صبح نشده وكاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده احتیاط واجب آن است كه قضای روزه آن روز رابجا آورد.
پـنـجم - آن كه كسی بگوید صبح نشده و انسان به گفته او كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده است .
ششم - آن كه كسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نكند, یا خیال كندشوخی می كند و كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده است .
هفتم - آن كه كور ومانند آن به گفته دیگری افطار كنند, بعد معلوم شود مغرب نبوده است .
هـشـتم - آن كه در هوای صاف بواسطه تاریكی یقین كند كه مغرب شده و افطار كند,بعد معلوم شـود مـغـرب نبوده است و اگر شك داشته باشد كه مغرب شده و افطاركند و معلوم شود مغرب نـبـوده كفاره هم واجب است .
ولی اگر در هوای ابر به گمان این كه مغرب شده افطار كند, بعد معلوم شود مغرب نبوده , قضا لازم نیست .
نهم - آن كه برای خنك شدن , مضمضه كند یعنی آب در دهان بگرداند و بی اختیارفرو رود و اگر بی جهت مضمضه كند و فرو رود احتیاط لازم قضا است ولی اگرفراموش كند كه روزه است و آب را فرو دهد یا برای وضو مضمضه كند و بی اختیارفرو رود قضا بر او واجب نیست .
دهـم - آن كه روزه دار از جهت اكراه یا اضطرار یا تقیه افطار كند كه در این صورت لازم است قضا نماید و كفاره ندارد.
(مساله 1698) اگر غیر آب چیز دیگری را در دهان ببرد وبی اختیار فرو رود یا آب داخل بینی كند وبی اختیار فرو رود, قضا بر اوواجب نیست .
(مـساله 1699) مضمضه زیاد برای روزه دار مكروه است و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد, بهتر است سه مرتبه آب دهان را بیرون بریزد.
(مساله 1700) اگر انسان بداند یا ایمن نباشد كه بواسطه مضمضه بی اختیار یا ازروی فراموشی آب وارد گلویش شود, نباید مضمضه كند.
(مساله 1701) اگر در ماه رمضان , بعد از تحقیق یقین كند كه صبح نشده و كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده , قضا لازم نیست .
(مـسـاله 1702) اگر انسان شك كند كه مغرب شده یا نه نمی تواند افطار كند.
ولی اگر شك كند كه صبح شده یا نه , پیش از تحقیق هم می تواند كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد.
(مساله 1663) اگر روزه دار سهوا یكی از كارهایی كه روزه را باطل می كند انجام دهد وبخیال این كه روزه اش باطل شده , عمدا دوباره یكی از آنها رابجا آورد,روزه اش باطل می شود.
(مـسـالـه 1664) اگـر چیزی به زور در گلوی روزه دار بریزند, یا سر او را به زور در آب فرو برند, روزه اش بـاطـل نـمی شود ولی اگر مجبورش كنند كه روزه خود را باطل كندمثلا به او بگویند: اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو می زنیم و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد, روزه اش باطل می شود.
(مـسـالـه 1665) روزه دار نـباید جایی برود كه می داند یا ایمن از آن نباشد كه چیزی در گلویش می ریزند یا مجبورش می كنند كه خودش روزه خود را باطل كند, و اگربرود وچیزی در گلویش بـریـزند, یا از روی ناچاری كاری كه روزه را باطل می كندانجام دهد روزه اش باطل می شود, بلكه اگر قصد رفتن كند, اگر چه نرود روزه اش باطل است .
آنچه برای روزه دار مكروه است (مساله 1666) چند چیز برای روزه دار مكروه است و از آن جمله است : دواریختن به چشم وسرمه كـشیدن , در صورتی كه مزه یا بوی آن به حلق برسد, انجام دادن هر كاری كه مانند خون گرفتن وحـمـام رفتن باعث ضعف می شود, انفیه كشیدن , اگر نداند كه به حلق می رسد و اگر بداند به حـلـق مـی رسـد جـایـز نـیست , بو كردن گیاههای معطر واحوط ترك نشستن زن است در آب , اسـتـعـمـال شیاف , تر كردن لباسی كه در بدن است , كشیدن دندان و هر كاری كه بواسطه آن از دهـان خـون بـیـاید,مسواك كردن به چوب تر, بی جهت آب یا چیزی در دهان كردن و نیز مكروه اسـت انـسـان بـدون قـصد بیرون آمدن منی , زن خود را ببوسد, یا كاری كند كه شهوت خودرا به حركت آورد.
و اگر به قصد بیرون آمدن منی باشد روزه او باطل می شود .
مواردی كه قضا وكفاره واجب است (مـساله 1667) اگر درروزه رمضان در شب جنب شود وبه تفصیلی كه در مساله1640 گفته شد بیدار شود ودوباره بخوابد وتا اذان صبح بیدار نشود و یا بیدار بشودوبرای مرتبه سوم بخوابد وبیدار نشود باید قضای آن روز رابگیرد وبنا بر احتیاطمستحب برای مرتبه سوم كفاره نیز بدهد, ولی اگر كـار دیـگـری كـه روزه راباطل می كندعمدا انجام دهد, در صورتی كه می دانسته آن كار روزه را باطل می كند, قضا وكفاره بر او واجب می شود واین حكم در ارتماس بنا بر احتیاط واجب است .
(مساله 1668) اگر بواسطه ندانستن مساله كاری انجام دهد كه روزه را باطل می كندچنانچه در یـاد گـرفـتـن مساله تقصیر كرده و در وقت بجا آوردن آن كار احتمال مفطربودن آن را می داده كفاره بر او واجب می شود و اگر در وقت بجا آوردن آن غفلت داشته بنابر احتیاط كفاره لازم است ولی اگر در یاد گرفتن مساله تقصیر نكرده باشدكفاره واجب نیست .
كفاره روزه (مساله 1669) كسی كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است , باید یك بنده آزادكند, یا به دستوری كه در مساله بعد گفته می شود دو ماه روزه بگیرد, یا شصت فقیررا سیر كند یا به هر كدام یك مد كـه تـقـریبا ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو ومانند اینها بدهد, و چنانچه اینها برایش ممكن نـبـاشد هر مقدار می تواند صدقه به فقرا بدهد و استغفار كند و اگر از دادن صدقه هم عاجز باشد اكـتـفـا به استغفار نمایداگر چه مثلا یك مرتبه بگوید استغفر اللّه و احتیاط واجب آن است كه هر وقت بتواندكفاره را بدهد.
(مساله 1670) كسی كه می خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگیرد, باید سی ویك روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیه آن پی در پی نباشد اشكال ندارد.
(مساله 1671) كسی كه می خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگیرد, نباید موقعی شروع كند كه در بین سی ویك روز, روزی باشد كه مانند عید قربان , روزه آن حرام است .
(مساله 1672) كسی كه باید پی در پی روزه بگیرد اگر در بین آن بدون عذر یك روزروزه نگیرد, یـا وقـتی شروع كند كه در بین آن به روزی برسد كه روزه آن واجب است ,مثلا به روزی برسد كه نذر كرده آن روز را روزه بگیرد, باید روزه ها را از سر بگیرد.
(مـسـاله 1673) اگر در بین روزهایی كه باید پی در پی روزه بگیرد, عذری مثل حیض یا نفاس , یا سفری كه در رفتن آن مجبور است , برای او پیش آید, بعد ازبرطرف شدن عذر واجب نیست روزها را از سر بگیرد, بلكه بقیه را بعد از برطرف شدن عذر بجا می آورد.
(مساله 1674) اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل كند, چه آن چیز اصلا حرام باشد مثل شراب وزنـا, یـا بـه جـهـتـی حـرام بـاشـد, مثل خوردن غذای حلالی كه برای انسان ضررمعتنی به دارد ونزدیكی كردن با عیال خود درحال حیض , كفاره جمع براو واجب می شود.
یعنی باید یك بنده آزاد كـنـد و دو مـاه روزه بـگیرد و شصت فقیر راسیر كند, یا به هر كدام آنها یك مد كه تقریبا ده سیر اسـت , گندم یا جو یا نان وماننداینها بدهد, و چنانچه هر سه برایش ممكن نباشد, هر كدام آنها كه ممكن است بایدانجام دهد.
(مـساله 1675) اگر روزه دار دروغی را به خدا وپیغمبر(ص ) نسبت دهد بنابراحتیاط كفاره جمع كه تفصیل آن در مساله پیش گفته شد بر او لازم می شود.
(مـسـالـه 1676) اگر روزه دار دریك روز ماه رمضان چند مرتبه جماع كند, بنابراحتیاط برای هر دفـعـه , یـك كـفاره بر او واجب است .
ولی اگر جماع او حرام باشد,برای هر دفعه یك كفاره جمع واجب می شود.
(مـسـاله 1677) اگر روزه دار در یك روز ماه رمضان چند مرتبه غیر جماع كار دیگری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, برای همه آنها یك كفاره كافی است .
(مـسـالـه 1678) اگـر روزه دار غیر جماع كار دیگری كه روزه را باطل می كند انجام دهد وبعد با حلال خود جماع نماید, بنا بر احتیاط برای هر كدام یك كفاره واجب می شود.
(مـسـالـه 1679) اگر روزه دار غیر جماع كاردیگری كه حلال است وروزه را باطل می كند, انجام دهـد مـثـلا آب بیاشامد وبعد كار دیگری كه حرام است و روزه را باطل می كند غیر از جماع انجام دهد, مثلا غذای حرام بخورد, یك كفاره كافی است .
(مـسـاله 1680) اگر روزه دار آروغ بزند وچیزی در دهانش بیاید, چنانچه آن را فروببرد, روزه اش بـاطل است .
و باید قضای آن را بگیرد و كفاره هم بر او واجب می شود, و اگر خوردن آن چیز حرام بـاشـد, مـثلا موقع آروغ زدن خون یا غذایی كه ازصورت غذا بودن خارج شده , به دهان او بیاید و عمدا آن را فرو برد باید قضای آن روزه را بگیرد وكفاره جمع هم بر او واجب می شود.
(مـسـاله 1681) اگر نذر كند كه روز معینی را روزه بگیرد, چنانچه در آن روز عمداروزه خود را بـاطـل كند, در كفاره آن دو قول است : یكی این است كه یك بنده آزادنماید و یا دو ماه پی در پی روزه بـگـیـرد یـا بـه شصت فقیر طعام دهد و این قول درصورت اختیار آزاد كردن بنده یا اطعام شـصت فقیر مطابق با احتیاط است و قول دیگر تخییر بین آزاد كردن یك بنده و طعام دادن به ده فقیر یا پوشاندن آنها و اگرهیچیك را نتواند, سه روز پی در پی روزه بگیرد.
(مـساله 1682) كسی كه می تواند وقت را تشخیص دهد, اگر به گفته كسی كه می گوید مغرب شده افطار كند وبعد بفهمد مغرب نبوده است , قضا و كفاره بر اوواجب می شود.
(مـساله 1683) كسی كه عمدا روزه خود را باطل كرده , اگر بعد از ظهر مسافرت كند, یا پیش از ظهر برای فرار از كفاره سفر نماید كفاره از او ساقط نمی شود بلكه اگرقبل از ظهر مسافرتی برای او پیش آمد كند, بنابر احتیاط كفاره بر او واجب است .
(مساله 1684) اگر عمدا روزه خود را باطل كند وبعد عذری مانند حیض یا نفاس یا مرض برای او پیدا شود, بنابر احتیاط كفاره بر او واجب می شود.
(مـسـالـه 1685) اگر یقین كند كه روز اول ماه رمضان است وعمدا روزه خود را باطل كند, بعد معلوم شود كه آخر شعبان بوده بنابر احتیاط كفاره بر او واجب نیست .
(مـسـالـه 1686) اگر انسان شك كند كه آخر رمضان است یا اول شوال و عمدا روزه خود را باطل كند, بعد معلوم شود اول شوال بوده كفاره بر او واجب نیست .
(مـسـالـه 1687) اگـر روزه دار در رمضان با زن خود كه روزه دار است جماع كند,چنانچه زن را مـجبور كرده باشد, كفاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد و اگر زن به جماع راضی بوده , بر هر كدام یك كفاره واجب می شود.
(مـساله 1688) اگر زنی شوهر روزه دار خود را مجبور كند كه جماع نماید, یا كاردیگری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, واجب نیست كفاره روزه شوهر را بدهد.
(مـسـاله 1689) اگر روزه دار در ماه رمضان , زن خود را مجبور به جماع كند و در بین جماع , زن راضی شود, بنا بر احتیاط واجب باید مرد دو كفاره وزن یك كفاره بدهد.
(مـسـالـه 1690) اگر روزه دار در ماه رمضان با زن روزه دار خود كه خواب است جماع نماید, یك كفاره بر او واجب می شود و روزه زن صحیح است و كفاره هم بر اوواجب نیست .
(مـساله 1691) اگر مرد زن خود را مجبور كند كه غیر جماع كار دیگری كه روزه راباطل می كند بجا آورد, كفاره زن را نباید بدهد وبر خود زن هم كفاره واجب نیست .
(مـساله 1692) كسی كه بواسطه مسافرت یا مرض روزه نمی گیرد, نمی تواند زن روزه دار خود را مجبور به جماع كند.
ولی اگر او را مجبور نماید, كفاره بر مرد واجب نیست .
(مساله 1693) انسان نباید در بجا آوردن كفاره كوتاهی كند, ولی لازم نیست فوراآن را انجام دهد.
(مـسـالـه 1694) اگر كفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بجا نیاورد, چیزی بر آن اضافه نمی شود.
(مـسـالـه 1695) كسی كه باید برای كفاره یك روز شصت فقیر را طعام بدهد اگر به شصت فقیر دسـتـرسـی دارد, نباید بهر كدام از آنها بیشتر از یك مد كه تقریبا ده سیراست طعام بدهد, یا یك فـقـیـر را بـیشتر از یك مرتبه سیر نماید, ولی می تواند برای هر یك از عیالات فقیر اگر چه صغیر باشند یك مد به آن فقیر بدهد.
(مـسـالـه 1696) كسی كه قضای روزه رمضان را گرفته , اگر بعد ازظهر عمدا كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, باید به ده فقیر هر كدام یك مد كه تقریبا ده سیراست طعام بدهد و اگر نمی تواند, سه روز روزه بگیرد.
جاهایی كه فقط قضای روزه واجب است (مساله 1697) در چند صورت فقط قضای روزه بر انسان واجب است و كفاره واجب نیست : اول - آن كه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی كه در مساله 1640 گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود ولی در خواب سوم احتیاط مستحب موكد, كفاره است .
دوم - عـمـلی كه روزه را باطل می كند بجا نیاورد ولی نیت روزه نكند, یا ریا كند, یاقصد كند كه روزه نباشد, یا قصد كند كاری كه روز را باطل می كند انجام دهد.
سوم - آن كه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش كند و با حال جنابت یك روز یاچند روز روزه بگیرد.
چـهـارم - آن كـه در ماه رمضان بدون این كه تحقیق كند صبح شده یا نه , كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده , و نیز اگر بعد از تحقیق با این كه گمان دارد صبح شـده , كـاری كـه روزه را بـاطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شودصبح بوده قضای آنروزه بر او واجـب اسـت .
بلكه اگر بعد از تحقیق شك كند كه صبح شده یا نه یا ظن پیدا كند به آن كه صبح نشده وكاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده احتیاط واجب آن است كه قضای روزه آن روز رابجا آورد.
پـنـجم - آن كه كسی بگوید صبح نشده و انسان به گفته او كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده است .
ششم - آن كه كسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نكند, یا خیال كندشوخی می كند و كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده است .
هفتم - آن كه كور ومانند آن به گفته دیگری افطار كنند, بعد معلوم شود مغرب نبوده است .
هـشـتم - آن كه در هوای صاف بواسطه تاریكی یقین كند كه مغرب شده و افطار كند,بعد معلوم شـود مـغـرب نبوده است و اگر شك داشته باشد كه مغرب شده و افطاركند و معلوم شود مغرب نـبـوده كفاره هم واجب است .
ولی اگر در هوای ابر به گمان این كه مغرب شده افطار كند, بعد معلوم شود مغرب نبوده , قضا لازم نیست .
نهم - آن كه برای خنك شدن , مضمضه كند یعنی آب در دهان بگرداند و بی اختیارفرو رود و اگر بی جهت مضمضه كند و فرو رود احتیاط لازم قضا است ولی اگرفراموش كند كه روزه است و آب را فرو دهد یا برای وضو مضمضه كند و بی اختیارفرو رود قضا بر او واجب نیست .
دهـم - آن كه روزه دار از جهت اكراه یا اضطرار یا تقیه افطار كند كه در این صورت لازم است قضا نماید و كفاره ندارد.
(مساله 1698) اگر غیر آب چیز دیگری را در دهان ببرد وبی اختیار فرو رود یا آب داخل بینی كند وبی اختیار فرو رود, قضا بر اوواجب نیست .
(مـساله 1699) مضمضه زیاد برای روزه دار مكروه است و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد, بهتر است سه مرتبه آب دهان را بیرون بریزد.
(مساله 1700) اگر انسان بداند یا ایمن نباشد كه بواسطه مضمضه بی اختیار یا ازروی فراموشی آب وارد گلویش شود, نباید مضمضه كند.
(مساله 1701) اگر در ماه رمضان , بعد از تحقیق یقین كند كه صبح نشده و كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد, بعد معلوم شود صبح بوده , قضا لازم نیست .
(مـسـاله 1702) اگر انسان شك كند كه مغرب شده یا نه نمی تواند افطار كند.
ولی اگر شك كند كه صبح شده یا نه , پیش از تحقیق هم می تواند كاری كه روزه را باطل می كند انجام دهد.